ความรู้เบื้องต้น การปลูกพืชไร้ดิน

การปลูกพืชไร้ดินหลายคนอาจจะนึกถึงการปลูกที่รากต้องแช่ในน้ำผสมสารละลายเท่านั้น  แต่ความเป็นจริงแล้วการปลูกพืชไร้ดิน มีความหมายรวมถึงการปลูกพืชในวัสดุปลูกอื่นๆ ที่นำมาใช้ทดแทนการปลูกด้วยดิน

รูปแบบของการปลูกพืชไร้ดิน หรือการปลูกแบบไฮโดรโพนิกส์

สามารถแบ่งตามลักษณะเป็น 3 กลุ่ม ดังนี้

1.ระบบรากแช่อยู่ในสารละลาย (Liquid Culture)

-ระบบน้ำตื้น  (Nutrient film technique)

 -ระบบน้ำลึก (Deep Flow Technique)

– ระบบกึ่งน้ำลึก (Dynamic Root Floating Technique )

– ระบบอควาโปนิกส์ (Aqua Ponics)

2.ระบบลอยในอากาศ (Aero Ponics)

  1. ปลูกในวัสดุปลูก (Substrate Culture)

– วัสดุธรรมชาติ

– วัสดุที่สังเคราะห์ขึ้น

การปลูกพืชไร้ดิน ได้รับการพัฒนาขึ้นมา เพราะปัญหาการปลูกพืชในโรงเรือนโดยใช้ดิน ที่มีความยุ่งยาก และสิ้นเปลืองแรงงาน รวมไปถึงมีการระบาดของโรคและแมลงได้ง่าย ดังนั้น จึงต้องพิจารณาตัดสินใจตามสภาพปัญหา ชนิดและราคาของพืชตามความเหมาะสมในแต่ละสถานที่ อย่างไรก็ตามการปลูกพืชโดยไม่ใช้ดิน โดยทั่วไปก็มีข้อดีและข้อจำกัดในตัวเองดังต่อไปนี้

ข้อดีของการปลูกพืชไร้ดิน

  1. สามารถทำการเพาะปลูกพืชในบริเวณพื้นที่ที่ดินไม่ดี เช่น ดินกรดจัด เค็มจัด ดินเสื่อโทรม ขาดความอุดมสมบูรณ์ หรือแม้แต่ในสถานที่ที่ไม่มีดินเลย เช่น พื้นคอนกรีตรอบบ้าน ระเบียงบ้าน เป็นต้น
  2. สามารถควบคุมการปลูกพืชได้จำนวนต้นต่อพื้นที่ได้มากขึ้นโดยไม่ต้องคำนึงถึงความอุดมสมบูรณ์ของดิน เพราะพืชไม่ต้องแย่งน้ำและสารอาหารระหว่างกัน
  3. ได้ผลผลิตในการปลูกสูง มีคุณภาพดี ไม่ค่อยมีร่องรอยการทำลายของโรคแมลง และน้ำที่ใช้ในการผลิตเป็นน้ำที่สะอาดจึงสามารถลดการปนเปื้อนของจุลินทรีย์ลงได้ด้วย
  4. ประหยัดเวลา แรงงาน และค่าใช้จ่าย สามารถปลูกพืชกันอย่างต่อเนื่องได้ตลอดปี ในพื้นที่เดียว
  5. สามารถควบคุมสภาพแวดล้อมต่างๆ ที่เกี่ยวกับการเจริญเติบโตของพืชได้อย่างถูกต้องแน่นอน และรวดเร็ว โดยเฉพาะในระดับรากพืช ได้แก่ การควบคุมปริมาณธาตุอาหาร ความเป็นกรด – ด่าง อุณหภูมิ ฯลฯ ซึ่งการปลูกพืชทั่วไปทำได้ยาก
  6. เป็นทางเลือกให้กับการเกษตรยุคใหม่

ข้อจำกัดของการปลูกพืชไร้ดิน

ผู้ปลูกต้องศึกษาทำความเข้าใจในระบบการปลูกให้ดีเสียก่อน และมีประสบการณ์มากพอสมควร ในการควบคุมดูแลพัฒนาผลผลิตให้ดีขึ้น

ตัวอย่างการปลูกผักไฮโดรโปนิกส์โดยใช้ “รางปลูก”

ประหยัดพื้นที่ ประหยัดเวลา ประหยัดค่าใช้จ่าย

ความรู้เบื้องต้น การปลูกพืชไร้ดิน
แชร์ :